Klik op een knop om de inhoud van een grote opdracht te zien. Ook kunt u dan de daarbij behorende bouwstenen bekijken om te zien hoe dit is uitgewerkt voor de verschillende fasen in het onderwijs.
Werkwijzen
Naar de bouwstenen van deze grote opdrachtRelevantie
Het leergebied Mens & Maatschappij omvat schoolvakken die verwijzen naar verschillende wetenschappelijke disciplines. Die disciplines en dus ook die schoolvakken hebben hun eigen taal en tradities, eigen methoden en technieken om de wereld vanuit een bepaald perspectief en met bepaalde vraagstellingen te onderzoeken.
Om recht te doen aan die vakspecifieke kleuring en tegelijk meer samenhang in leerstofaanbod te garanderen zijn er voor het leergebied zogenoemde werkwijzen geformuleerd. Deze werkwijzen omschrijven de belangrijkste handelingen en activiteiten waarmee leerlingen binnen het leergebied en ook over meerdere leergebieden heen zelf kennis kunnen verwerven en verwerken.
Inhoud
De samenleving vraagt om burgers die om kunnen gaan met grote hoeveelheden uiteenlopende vormen van informatie. Die informatie moet worden geordend, beoordeeld en worden gebruikt om met elkaar van gedachten te wisselen en uiteindelijk om besluiten te nemen.
Het leergebied Mens & Maatschappij leert leerlingen om op gestructureerde manieren informatie te verzamelen en te verwerken (al dan niet als onderdeel van onderzoek doen), te onderzoeken en hoe geldig te redeneren en te argumenteren.
Door leerlingen uit te dagen om feiten en ontwikkelingen, nu, toen en straks, en ook de resultaten van hun onderzoek niet alleen te beschrijven, maar ook te waarderen en te beoordelen, draagt dit bij aan de vorming van jonge mensen tot mondige burgers, die hun bijdrage aan de samenleving kunnen leveren.
Uitwerking in kennis en vaardigheden (bouwstenen)
Titel van de bouwsteen | Primair onderwijs | Onderbouw VO | Bovenbouw VO | |
---|---|---|---|---|
Informatie verwerven en verwerken MM10.1 - Lees de hele bouwsteenDeze bouwsteen hangt samen met: MM10.1 - Informatie verwerven en verwerkenLinks naar samenhangende bouwstenen
Toelichting samenhangMens & Natuur
Burgerschap
Nederlands
Rekenen & Wiskunde
Digitale Geletterdheid
Kunst & Cultuur
MM10.1 - Informatie verwerven en verwerken - ToelichtingInformatie verwerven en verwerken is een proces waarbij het nodig is dat leerlingen weten hoe zij op een systematisch, effectieve en efficiënte wijze informatie kunnen zoeken, vinden, waarderen, gebruiken en delen. Ze leren een kritische houding aan om informatie op waarde te kunnen schatten. In elke fase van het onderwijs worden steeds de volgende elementen met betrekking tot het verwerven en verwerken van informatie gekoppeld aan concrete vaardigheden; probleem formuleren, zoekstrategieën toepassen, verwerven en selecteren, verwerken, presenteren en evalueren/beoordelen. |
Leerlingen leren hoe zij uit bronnen informatie kunnen verzamelen, selecteren, interpreteren en verwerken, om zo hun informatievraag te beantwoorden en te presenteren. MM10.1 - Informatie verwerven en verwerken - Primair OnderwijsFase 1 (onderbouw primair onderwijs)Leerlingen leren om open vragen te stellen en op zoek te gaan naar antwoorden. Kennis en/of vaardighedenLeerlingen leren:
Fase 2 (bovenbouw primair onderwijs)Leerlingen leren hoe zij uit bronnen informatie kunnen verzamelen, selecteren, interpreteren en verwerken, om zo hun informatievraag te beantwoorden en te presenteren. Kennis en/of vaardighedenLeerlingen leren:
|
Leerlingen leren adequate zoekstrategieën te hanteren om informatie te verzamelen, te selecteren, te interpreteren en te verwerken. Ze leren de conclusies te presenteren en het proces te evalueren. MM10.1 - Informatie verwerven en verwerken - Onderbouw VOFase 3 (onderbouw voortgezet onderwijs)Leerlingen leren adequate zoekstrategieën te hanteren om informatie te verzamelen, te selecteren, te interpreteren en te verwerken. Ze leren de conclusies te presenteren en het proces te evalueren. Kennis en/of vaardighedenLeerlingen leren:
|
In deze kolom vindt u aanbevelingen voor de bovenbouw van het voortgezet onderwijs per bouwsteen van het leergebied. Het ontwikkelteam doet ook algemene aanbevelingen, zie bovenaan deze pagina. Het leergebied Mens & Maatschappij doet algemene aanbevelingen voor de bovenbouw van het voortgezet onderwijs.
Algemene aanbevelingen
Algemene aanbevelingen bovenbouw voortgezet onderwijs (Mens & Maatschappij)Gemeenschappelijke aanbevelingen voor de Mens & Maatschappijvakken
Hieronder volgen per Mens & Maatschappij-vak (of cluster van vakken) in de bovenbouw afzonderlijke aanbevelingen. AardrijkskundeAlgemeen
Inhouden
Denk- en werkwijzen
Vakspecifiek
Economische vakkenToelichting: het gaat hieronder om de economische vakken, bestaande uit economie vmbo en economie en bedrijfseconomie havo & vwo. Algemeen
Inhouden
Denkwijzen en werkwijzen
Vak- en sectorspecifiek
FilosofieAlgemeen
Inhouden
Denkwijzen en werkwijzen
GeschiedenisInhouden
Denkwijzen en werkwijzen
Maatschappijleer, maatschappijwetenschappen en maatschappijkundeToelichting: waar gesproken wordt van maatschappijleer, heeft dit betrekking op alle vakvarianten in de bovenbouw (maatschappijleer, maatschappijkunde, maatschappijwetenschappen) tenzij dat specifiek is aangegeven. Algemeen
Inhouden
Denkwijzen en werkwijzen
Vak- en sectorspecifiek
|
|
Onderzoeken MM10.2 - Lees de hele bouwsteenDeze bouwsteen hangt samen met: MM10.2 - OnderzoekenLinks naar samenhangende bouwstenen
Toelichting samenhangMens & Natuur
Burgerschap
Nederlands
Rekenen & Wiskunde
Digitale Geletterdheid
Kunst & Cultuur
MM10.2 - Onderzoeken - ToelichtingDoor onderzoek te doen naar historische, geografische, economische, sociale of culturele verschijnselen, leren leerlingen de wereld om hen heen steeds beter te begrijpen. Vanuit verwondering, behoefte of urgentie kunnen onderzoeksvragen ontstaan. Bij onderzoek binnen het leergebied Mens & Maatschappij kunnen de leerlingen steeds de volgende aspecten toepassen (in toenemende mate van complexiteit): een onderzoeksvraag formuleren, een onderzoeksopzet ontwerpen, data verzamelen, conclusies trekken en presenteren. Zij kennen en herkennen de overeenkomsten en verschillen met onderzoek binnen het leergebied Mens & Maatschappij en andere leergebieden. |
Leerlingen leren, vanuit een gegeven of zelfgekozen onderzoeksvraag, een onderzoek begeleid uit te voeren. Naar aanleiding van het onderzoek leren ze conclusies te formuleren en deze te presenteren. MM10.2 - Onderzoeken - Primair OnderwijsFase 1 (onderbouw primair onderwijs)Leerlingen leren dat je vragen kunt onderzoeken en hoe je dit kunt doen. Kennis en/of vaardighedenLeerling leren:
Fase 2 (bovenbouw primair onderwijs)Leerlingen leren, vanuit een gegeven of zelfgekozen onderzoeksvraag, een onderzoek begeleid uit te voeren. Naar aanleiding van het onderzoek leren ze conclusies te formuleren en deze te presenteren. Kennis en/of vaardighedenLeerlingen leren:
|
Leerlingen leren een verklarende onderzoeksvraag op te stellen; op gestructureerde wijze te onderzoeken en de resultaten te presenteren. Ze leren te reflecteren op proces & uitkomst van het onderzoek. MM10.2 - Onderzoeken - Onderbouw VOFase 3 (onderbouw voortgezet onderwijs)Leerlingen leren een verklarende onderzoeksvraag op te stellen; op gestructureerde wijze te onderzoeken en de resultaten te presenteren. Ze leren te reflecteren op proces en uitkomst van het onderzoek. Kennis en/of vaardighedenLeerlingen leren:
|
In deze kolom vindt u aanbevelingen voor de bovenbouw van het voortgezet onderwijs per bouwsteen van het leergebied. Het ontwikkelteam doet ook algemene aanbevelingen, zie bovenaan deze pagina. Het leergebied Mens & Maatschappij doet algemene aanbevelingen voor de bovenbouw van het voortgezet onderwijs.
Algemene aanbevelingen
Algemene aanbevelingen bovenbouw voortgezet onderwijs (Mens & Maatschappij)Gemeenschappelijke aanbevelingen voor de Mens & Maatschappijvakken
Hieronder volgen per Mens & Maatschappij-vak (of cluster van vakken) in de bovenbouw afzonderlijke aanbevelingen. AardrijkskundeAlgemeen
Inhouden
Denk- en werkwijzen
Vakspecifiek
Economische vakkenToelichting: het gaat hieronder om de economische vakken, bestaande uit economie vmbo en economie en bedrijfseconomie havo & vwo. Algemeen
Inhouden
Denkwijzen en werkwijzen
Vak- en sectorspecifiek
FilosofieAlgemeen
Inhouden
Denkwijzen en werkwijzen
GeschiedenisInhouden
Denkwijzen en werkwijzen
Maatschappijleer, maatschappijwetenschappen en maatschappijkundeToelichting: waar gesproken wordt van maatschappijleer, heeft dit betrekking op alle vakvarianten in de bovenbouw (maatschappijleer, maatschappijkunde, maatschappijwetenschappen) tenzij dat specifiek is aangegeven. Algemeen
Inhouden
Denkwijzen en werkwijzen
Vak- en sectorspecifiek
|
|
Waarderen, redeneren en argumenteren MM10.3 - Lees de hele bouwsteenDeze bouwsteen hangt samen met: MM10.3 - Waarderen, redeneren en argumenterenLinks naar samenhangende bouwstenen
Toelichting samenhangBurgerschap
Nederlands
Rekenen & Wiskunde
MM10.3 - Waarderen, redeneren en argumenteren - ToelichtingLeerlingen leren hoe zij verschijnselen, ontwikkelingen en/of vraagstukken kunnen waarderen op basis van feitelijke informatie en op basis van opvattingen van anderen. Ze leren hoe ze tegenstrijdige informatie en verschillende belangen kunnen afwegen. Leerlingen leren ook hoe je kunt communiceren over deze afweging: hoe je je kunt laten overtuigen door argumenten van anderen en hoe je een standpunt in kunt nemen en anderen kunt overtuigen met goede argumenten. |
Leerlingen leren hoe zij argumenten kunnen wegen, hoe zij argumenten kunnen inzetten in een redenering en dat argumenten verschillend kunnen worden gewogen. MM10.3 - Waarderen, redeneren en argumenteren - Primair OnderwijsFase 1 (onderbouw primair onderwijs)Leerlingen leren wat argumenten zijn en hoe je deze kunt gebruiken. Kennis en/of vaardighedenLeerlingen leren:
Fase 2 (bovenbouw primair onderwijs)Leerlingen leren hoe zij argumenten kunnen wegen, hoe zij argumenten kunnen inzetten in een redenering en dat argumenten verschillend kunnen worden gewogen. Kennis en/of vaardighedenLeerlingen leren:
|
Leerlingen leren hoe zij vanuit verschillende bronnen, waarden en belangen kunnen wegen. Ze leren hun mening te onderbouwen vanuit meerdere perspectieven en standpunten van anderen. MM10.3 - Waarderen, redeneren en argumenteren - Onderbouw VOFase 3 (onderbouw voortgezet onderwijs)Leerlingen leren hoe zij vanuit verschillende bronnen, waarden en belangen kunnen wegen. Ze leren hun mening te onderbouwen vanuit meerdere perspectieven en standpunten van anderen. Kennis en/of vaardighedenLeerlingen leren:
|
In deze kolom vindt u aanbevelingen voor de bovenbouw van het voortgezet onderwijs per bouwsteen van het leergebied. Het ontwikkelteam doet ook algemene aanbevelingen, zie bovenaan deze pagina. Het leergebied Mens & Maatschappij doet algemene aanbevelingen voor de bovenbouw van het voortgezet onderwijs.
Algemene aanbevelingen
Algemene aanbevelingen bovenbouw voortgezet onderwijs (Mens & Maatschappij)Gemeenschappelijke aanbevelingen voor de Mens & Maatschappijvakken
Hieronder volgen per Mens & Maatschappij-vak (of cluster van vakken) in de bovenbouw afzonderlijke aanbevelingen. AardrijkskundeAlgemeen
Inhouden
Denk- en werkwijzen
Vakspecifiek
Economische vakkenToelichting: het gaat hieronder om de economische vakken, bestaande uit economie vmbo en economie en bedrijfseconomie havo & vwo. Algemeen
Inhouden
Denkwijzen en werkwijzen
Vak- en sectorspecifiek
FilosofieAlgemeen
Inhouden
Denkwijzen en werkwijzen
GeschiedenisInhouden
Denkwijzen en werkwijzen
Maatschappijleer, maatschappijwetenschappen en maatschappijkundeToelichting: waar gesproken wordt van maatschappijleer, heeft dit betrekking op alle vakvarianten in de bovenbouw (maatschappijleer, maatschappijkunde, maatschappijwetenschappen) tenzij dat specifiek is aangegeven. Algemeen
Inhouden
Denkwijzen en werkwijzen
Vak- en sectorspecifiek
|
|